Een goede staat van ons vastgoed levert een belangrijke bijdrage aan het versterken van de leefbaarheid, economische groei en sociale cohesie in woon-, werk- en leefgebieden.
Leegstand en niet toekomstbestendig renoveren van vastgoed kan een negatief effect hebben op het vestigings- en investeringsklimaat in Nederland.
Door leegstand wordt de omgeving als onveilig of onaantrekkelijk beschouwd of is deze slecht ontsloten en wordt de leefbaarheid negatief beïnvloed.
Om de resultaten van het Klimaatakkoord van Parijs en het Energieakkoord te behalen, zullen grote inspanningen moeten worden verricht voor het energie-efficiënt maken van het vastgoed.
Nederland staat voor de uitdaging om voldoende woningen te bieden in aansluiting op demografische ontwikkelingen en de transformatie in het sociale domein.
Uitdaging
Op basis van de Nationale omgevingsvisie een visie op transformatie van gebieden en vastgoed of sloop van leegstand vastgoed opstellen, waarin de maatschappelijke waarde centraal staat.
Een schaalsprong realiseren in de transformatie van zoveel mogelijk leegstaand vastgoed vanwege het grote belang voor de toekomstwaarde en leefbaarheid van bedrijfsterreinen en aanpalende gebieden, ondanks het beperkte belang voor de woningmarkt.
Gebiedsgerichte aanpak met inbegrip van energie-efficiënt maken van het bestaande vastgoedbestand, waaronder een groot volume aan kantoren.
Het voorzien in voldoende, kwalitatieve betaalbare woningen en multifunctionele ruimten met flexibel gebruik.
“Bouwen voor eeuwigheid”, zodat betere keuzes worden gemaakt ten aanzien van ruimtelijke inpassing, infrastructuur, flexibiliteit, duurzaamheid, circulariteit en “natuur inclusief” bouwen.
Voor de binnenstedelijke opgaven moet de uitvoering op basis van “zero impact” zijn voor minimale overlast voor de burger.
Perspectieven
Inzetten op technologische én sociale innovatie, waarbij het gebruik van innovatieve methoden, materialen en modulaire technieken ondersteund wordt door innovatie van de Human Capital-aanpak.
Een belangrijk deel van de opgave moet in stedelijk gebied plaatsvinden, dus het beperken van hinder en gebruikmaken van slimme binnenstedelijke bouwlogistiek is een must.
Overheden zullen samenwerken, prioriteiten stellen, capaciteit inzetten en slim gebruik maken van de Crisis- en herstelwet.
Door gerichte bijdrage van de overheid in de vorm van uitdagende tenders kan het huidige gat tussen kosten van transformatie en opbrengsten worden gedicht.
Energiebesparing door industriële, grootschalige aanpak van transformatie, bij voorkeur met aansluiting op een smart energy grid.
Condities
In ontwerp transformatie duurzaamheid, circulaire materialen en flexibel en demontabel bouwen opnemen.
Marktpartijen en (lokale) overheden moeten nieuwe financieringsmodellen ontwikkelen, zodat financiële partijen willen participeren in gebiedsontwikkelingen.
Gedurende een langere periode moeten substantiële financiële middelen beschikbaar zijn ten behoeve van de niet rendabele publieke voorzieningen die randvoorwaardelijk zijn voor gebiedstransformaties.
Bij het ontwerpen moet worden uitgegaan van slimme modulaire standaardisatie zonder verlies aan individualiteit.
Ruimte voor (regelvrij) prototyping en experimenteren is van groot belang.
Richting 2021
Is er een landelijke inventarisatie van woon- werk- en leefgebieden met een transformatieopgave en -potentie.
Is er een raamovereenkomst met gemeenten over hoe op een uniforme wijze, conform alle regelgeving, transformatie van gebieden en leegstaand vastgoed op grootschalige wijze aangepakt kan worden.
Is er op basis van best practices transformatie van leegstand vastgoed een schaalsprong gemaakt richting transformatie van grotere stedelijke gebieden door coalities van private partijen en overheden.
Heeft de overheid door middel van innovatieve aanbestedingsarrangementen bijgedragen aan het opstarten van gebiedstransformaties door het financieren van niet rendabele publieke voorzieningen die randvoorwaardelijk zijn.
Ligt er een stapsgewijze aanpak voor de verduurzaming van het vastgoed van de Rijksoverheid, te beginnen met haar kantoren. Zijn de eerste gebiedstransformaties in ontwikkeling.
